Opdracht geven om te discrimineren?

Je bent verantwoordelijk voor een vereniging van straathoekwerkers. Opvoeders organiseren regelmatig uitstappen. Zij hebben het statuut van bediende of vrijwilliger. Meestal zijn het jongeren die deelnemen. 

Onlangs hebben zich voor een activiteit in het zwembad en voor een training "vrouwenvoetbal" groepjes meisjes aangemeld, maar zij hebben geweigerd om deel te nemen aan de voorgestelde activiteiten omdat de sportmonitor een man was. Zij eisen dat hij wordt vervangen door een monitrice. Je professionele en vrijwillige begeleiders zijn verbaasd en spreken je erover aan. Je denkt eraan om het interimkantoor te vragen om een halftijdse functie exclusief open te stellen voor vrouwelijke kandidaten. Je vraagt je af of dit wettelijk is.

Juridisch antwoord

De opdracht geven tot discriminatie slaat op alle pogingen om iemand anders ertoe aan te zetten om te discrimineren, in dit geval op grond van het geslacht. De persoon die de opdracht geeft, maakt zich dus schuldig aan discriminatie, voor zover de uitvoerder toegeeft aan de opdracht.

Toegeven aan een opdracht om een persoon omwille van zijn geslacht te ontslaan, of mensen van een bepaald geslacht uitsluiten van een rekruteringsprocedure, komt dus neer op het plegen van directe discriminatie, wat niet gerechtvaardigd kan worden. 

Een directe discriminatie op grond van geslacht kan enkel gerechtvaardigd worden aan de hand van een wezenlijke en bepalende beroepsvereiste. 

Voor het criterium geslacht zijn deze uitzonderingen limitatief omschreven in het Koninklijk Besluit. Het gaat om volgende gevallen:

• een acteur/actrice, zanger/-es en kunstenaar die een rol van een mannelijk of vrouwelijk personage moet spelen;
• een mannequin die kleding moet dragen om deze voor te stellen;
• een model voor schilders, beeldhouwers, fotografen, schoonheidsinstituten.

In dit geval valt de functie niet onder één van de voorziene uitzonderingen; de vraag is dus niet toegelaten.

Advies aan de manager

Als verantwoordelijke moet je kunnen omgaan met de negatieve vooroordelen van je publiek. Je bespreekt hun standpunten, je spitst je toe op de noden en je zoekt naar mogelijke oplossingen waarbij je binnen het wettelijke kader blijft. Je waakt over de waarden van je organisatie en het verdedigen van de gelijkheid van iedereen is er daar ongetwijfeld één van. Je kunt zowel voor je medewerkers als voor je publiek sensibiliseringsacties organiseren over de Antidiscriminatiewet.

Je mag het welzijn van de jonge jongens, die door je sportmonitor worden begeleid, niet in het gedrang brengen door hem ineens te vervangen. Je kunt met vrouwelijke vrijwilligers specifieke activiteiten organiseren voor meisjes. Je kunt met hen geleidelijk activiteiten invoeren die een gemengd publiek promoten en misschien de vraag naar scheiding afzwakken.

Idealiter beschik je, naargelang de financiële middelen, over een gemengd team van animatoren die goed samenwerken en dat zowel jongens als meisjes weet aan te trekken.