Ruimte om te bidden
Je bent manager van een bedrijf. Verschillende islamitische werknemers/-neemsters vragen je om een lokaal voor hun dagelijkse gebeden tijdens de pauzes. Zij roepen daarbij het welzijn op het werk in. Sommigen bidden in de kleedkamers en je weet dat die toestand spanningen veroorzaakt onder de collega's. Kan je het verzoek van deze werknemers/-neemsters weigeren?
Juridisch antwoord
De vraag is of er een wettelijke verplichting bestaat om op dit verzoek in te gaan.
De reglementering tegen discriminatie legt redelijke aanpassingen op voor personen met een handicap, maar er bestaat geen gelijkaardige verplichting voor religieuze overtuigingen.
Het principe van de vrijheid van gedachte, geweten en godsdienst leidt evenwel tot de idee van verscheidenheid en pluralisme en beschermt zowel het intieme geloof van een persoon als externe geloofsuitingen in woorden of daden.
Er moet een evenwicht worden gevonden tussen de vrijheid van de werknemers/-neemsters en de belangen van de werkgever/-geefster voor wie de inrichtingskosten redelijk moeten blijven (impact op de organisatie en de aard van de functies , de risico's op bekeringsijver enz.). Er bestaat geen kant-en-klare oplossing, maar ongeacht de context van de onderneming moet voorrang worden gegeven aan het overlegmodel en moet collectief worden onderhandeld met het oog op oplossingen waarin iedereen zich kan vinden.
Concept van de grootste gemene deler
Redelijke schikkingen / overlegde aanpassingen
Advies aan de manager
Als manager van een handelsonderneming vind je wellicht dat de spirituele dimensie geen deel uitmaakt van het welzijn op het werk. Toch komt deze dimensie vaak aan bod, bijvoorbeeld in de gezondheidszorgsector (in het licht van lijden, dood).
Wij raden onderhandelingen aan en vaak is daarbij de manier waarop een oplossing wordt bereikt even belangrijk als de oplossing zelf. Als de kwestie niet wordt besproken, loop je het risico op schadelijke krachtsverhoudingen en storende gedragingen die frustraties en spanningen opwekken.
Onderhandeling over religieuze praktijken
Daarom stellen wij voor om open te staan voor elk verzoek van deze aard en het in overweging te nemen om het principe van de individuele vrijheid (al dan niet cultureel) na te leven, ook al heb je als werkgever/-geefster uiteraard de macht om zelf te beslissen.
Niettemin moet de manager rekening houden met de dynamiek van de groepen: een gebedslokaal kan spanningen opwekken tussen gelovigen en ongelovigen of druk tussen praktiserende en niet-praktiserende gelovigen. Daarbij komen nog aangelegenheden zoals het tijdsbeheer, de controlemodaliteiten en tot slot de billijkheid ten opzichte van andere verzoeken.
De inrichting van een gemeenschappelijke stille ruimte voor alle werknemers kan daartegen een evenwichtig compromis vormen. Iedereen kan in die zaal terecht voor een rustige activiteit (meditatie, lezen …) en kan er doen wat hij wenst. « Stilte » is de gemeenschappelijke noemer van alle activiteiten van de werknemers die deze ruimte benutten. Dit is een manier om een verzoek op religieuze gronden te objectiveren en toegankelijk te maken voor alle werknemers.
