Tussenkomst van een gebarentaal

Je publiceert een vacature voor een functie van administratief bediende. Je nodigt meerdere kandidaten uit voor een schriftelijke proef en voor een informatievergadering over de functie. Een kandidate, die slechthorend is, vraagt de tussenkomst van een gebarentolk voor de informatiesessie. Je weigert en laat haar weten dat je haar niet wenst aan te werven. Heb je daar het recht toe?

Juridisch antwoord

Je maakt een direct onderscheid, omdat je weigert haar te laten deelnemen aan de schriftelijke proef en omdat je haar meedeelt dat je niet de intentie hebt haar aan te werven. 

Een direct onderscheid moet je rechtvaardigen door aan te tonen dat goed horen een wezenlijke en bepalende beroepsvereiste is voor de functie van administratief bediende en dat er geen redelijke aanpassingen mogelijk zijn om de beperking te ondervangen. In dit geval lijken redelijke aanpassingen wel mogelijk. Zie "advies aan de manager". Bijgevolg houdt de weigering een directe discriminatie op grond van de handicap in.

Advies aan de manager

Elke dove of slechthorende werkzoekende heeft recht op een aantal uren gratis bijstand van een tolk.
Toch zou het interessant zijn om de selectieprocedure te herzien; je kunt immers ook andere aanpassingen voorstellen voor dove of slechthorende kandidaten:

• schriftelijk informatie geven;
• zorgen dat de persoon de examinator beter kan zien;
• een presentatie met visuele ondersteuning voorzien;
• ideaal is om de kandidaat/kandidate erover aan te spreken om na te gaan welke maatregelen in aanmerking komen als redelijke aanpassing, met andere woorden maatregelen, die zijn aangepast aan de kandidaat.

Aarzel overigens niet om je vragen met betrekking tot het functioneren van de persoon rechtstreeks met de betrokkene te bespreken. Dat moet hem/haar in staat stellen om, bijvoorbeeld, aan te geven welke de gewenste en noodzakelijke aanpassingen zijn: een telefoon met geluidsversterker of een versterker voor de parlofoon of videofoon bij de ingang, enz. Bedrijven en organisaties kunnen subsidies aanvragen voor aanpassingen:

• voor het Vlaams en het Brussels Gewest: http://www.vdab.be/arbeidshandicap
• voor het Waals Gewest: https://www.aviq.be 
• voor het Brussels Gewest (Franstalig): http://www.Phare.irisnet.be
• voor de Duitstalige Gemeenschap, de Dienststelle für Selbstbestimmtes Leben : https://selbstbestimmt.be

Het is raadzaam om in de jobaanbieding te verwijzen naar de mogelijkheid voor kandidaten om redelijke aanpassingen te vragen, bijvoorbeeld: "Personen met een handicap worden aangemoedigd om zich kandidaat te stellen. De onderneming voorziet redelijke aanpassingen, zowel voor de selectieprocedure als voor de uitoefening van de functie."