Discriminerend sollicitatieformulier

Je werkt op de personeelsdienst van een ziekenhuis. Je gebruikt al een tijdje een standaardsollicitatieformulier. Je stelt vast dat het formulier voor de functie van verpleegkundige als taalvereiste vermeldt: “Nederlands: moedertaal”. Je vraagt je af of die bewoording wettelijk is.

Juridisch antwoord

Deze vereiste benadeelt op een indirecte manier kandidaten van vreemde origine, aangezien zij vaak een andere moedertaal hebben dan die van de maatschappij waarin ze verblijven. Je maakt dus een indirect onderscheid op basis van nationale of etnische origine.
 
Zo’n onderscheid is enkel gerechtvaardigd als er een passende en noodzakelijke rechtvaardiging voor bestaat. Dat houdt in dat je er een legitiem doel mee nastreeft en dat de middelen om dat doel te bereiken passend en noodzakelijk zijn. 
 
Het is absoluut legitiem om een goede taalkennis te vragen, maar het is niet noodzakelijk dat de kandidaat het Nederlands als moedertaal heeft. Met deze vereiste sluit je competente kandidaten uit die voldoende Nederlands spreken om de functie uit te voeren. 

Advies aan de manager

Het is belangrijk om vooraf de objectieve functievereisten en het vereiste niveau van taalkennis voor de functie te bepalen. Het Huis van het Nederlands kan je daarbij helpen.
 
In de vacature kun je het ERK-niveau vermelden. Het Gemeenschappelijk Europees Referentiekader voor Talen beschrijft zes niveaus van taalkennis: A1 (beginner) en A2, B1 en B2, C1 en C2 (beheersing) . De Centra voor Volwassenenonderwijs verdelen deze niveaus verder, omdat het B1-niveau bijvoorbeeld 480 uur les omvat.

 
Tijdens de selectieprocedure kan je kandidaten beter een taaltest laten doorlopen die aan de functie is aangepast, in plaats van een algemene taaltest, zeker als het om laaggeschoolde mensen gaat. 
 
Bij het Huis van het Nederlands kan je gratis brochures en hulpmiddelen downloaden of bestellen. Er zijn ook beeldwoordenboeken, brochures voor ziekenhuispersoneel, verkopers enzovoort.