Indringende vragen tijdens een sollicitatiegesprek

Mahmoud heeft goede referenties als verkoper op het Autosalon. Als werving- en selectiebureau heb je hem een aantal testen laten doorlopen en vervolgens aan je klanten aanbevolen. Een concessiehouder van een bekend automerk heeft positief gereageerd op zijn anonieme cv. Na het sollicitatiegesprek laat Mahmoud je weten dat hij enkel vragen kreeg over zijn Tunesische origine. Kort daarna informeert de zaakvoerder je dat ze één van jouw andere kandidaten, die duidelijk minder gekwalificeerd is, wil aanwerven. Mahmoud kent het profiel van de kandidaat en laat je per e-mail weten dat hij vermoedt dat er sprake is van discriminatie.
Hoe reageer je in deze situatie?

Juridisch antwoord

Als werving- en selectiebureau ben je aansprakelijk als je ingaat op discriminerende vragen van klanten. Dat heb je in dit geval duidelijk niet gedaan. Je hebt Mahmoud correct beoordeeld op basis van zijn competenties en persoonlijkheid en je hebt hem voorgesteld aan de klant.

Er zijn elementen die doen vermoeden dat jouw klant Mahmoud heeft geweigerd op basis van zijn Tunesische origine. Het is duidelijk dat de nationale origine geen wezenlijke en bepalende beroepsvereiste is voor een functie als autoverkoper. Een directe discriminatie op basis van nationale origine is verboden en zelfs strafbaar. De arbeidsinspectie of eventueel de politie kunnen je in geval van een onderzoek eventueel verhoren als getuige.

Advies aan de manager

Anticipeer op discriminerende vragen en situaties. Het is aan te raden om:

• de vraag uitgebreid met de klant te bespreken, opdat zijn verwachtingen en jouw professioneel kader (jouw rol, engagementen, de regelgeving inzake antidiscriminatie …) voldoende duidelijk zijn;
• te bespreken welke talenten en competenties de kandidaat meebrengt; 
• de kandidaat eventueel tijdens een eerste contact met het bedrijf te begeleiden en het introductiegesprek bij te wonen;
• te verwijzen naar een non-discriminatieclausule die in de contractuele voorwaarden is opgenomen. In de module Bedrijfsbreed diversiteitsbeleid vind je voorbeelden van clausules.

Bespreek de situatie op teamniveau, om goede praktijken te identificeren:

•  signalen die wijzen op discriminatie door de klant;
•  procedures om te onderhandelen met de klant;
•  onderhandelingstechnieken die moeilijke situaties kunnen ontmijnen, zonder toe te geven aan de discriminatie;
•  schriftelijke antwoorden om je juridische werkkader te verduidelijken en te informeren over het bestaan van de antidiscriminatiewetten en de sancties die eraan verbonden zijn.

Bij moeilijkheden kun je schriftelijk antwoorden aan klanten:

• je verwijst daarbij naar het wettelijke kader waarin je werkt;
• je informeert de klant over het bestaan van de antidiscriminatiewetgeving en welke sancties eraan verbonden zijn;
• je vermeldt welke omstandigheden tot een verbreking van het contract kunnen leiden.